Artykuł pochodzi z "Podatkowego przeglądu prasy" przygotowanego przez PricewaterhouseCoopers
2009-07-28 , taxonline.pl

Robert Wielgórski

Ministerstwo Finansów szykuje niemiłą niespodziankę dla miłośników czterokołowców, zwanych popularnie quadami. Już wkrótce wszystkie quady będą opodatkowane akcyzą na tych samych zasadach, co samochody osobowe!

W opublikowanym przez Ministerstwo Finansów projekcie nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym (piszemy o niej w osobnym artykule Akcyza 2010: projekt dużej nowelizacji ustawy) znalazła się niepozorna zmiana, która w praktyce doprowadzi do objęcia podatkiem akcyzowym popularnych quadów.

Diabeł tkwi w definicjach

Zgodnie z ustawą akcyzie, podlegają w Polsce ’wyroby akcyzowe”, a więc wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe - ich opodatkowanie jest obligatoryjne na podstawie przepisów unijnych. Oprócz tego polski ustawodawca objął akcyzą także samochody osobowe, czego regulacje UE nie wymagają.

Jednocześnie definicja ’samochodów osobowych”, zamieszczona w ustawie akcyzowej, jest dość specyficzna. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 100 ust. 4, w pojęciu tym mieszczą się ’pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne przeznaczone zasadniczo do przewozu osób” w tym samochody typu kombi i samochody wyścigowe, z wyłączeniem: autobusów (pow. 9 miejsc), skuterów śnieżnych, meleksów oraz quadów.

W projekcie nowelizacji Ministerstwo Finansów zaproponowało jednak ’drobną” zmianę powyższego przepisu. Zgodnie z propozycją MF z definicji ’samochodu osobowego” wyłączone byłyby tylko quady, ’które nie podlegają rejestracji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym”. Oznacza to, że wszystkie quady, które rejestracji podlegają będą objęte akcyzą.

Które quady podlegają obowiązkowej rejestracji? Zgodnie z obecnymi przepisami - żadne. Dopóki użytkownik nie chce poruszać się quadem po drogach publicznych, rejestrować swojego pojazdu nie musi.

Jednakże, zgodnie z projektem nowej ustawy o dopuszczeniu pojazdów do ruchu - przygotowanym przez Ministerstwo Infrastruktury jeszcze we wrześniu ubiegłego roku - obowiązkowej rejestracji podlegać będą wszystkie quady (zwane w ustawie ’czterokołowcami”). Wniosek o rejestrację trzeba będzie złożyć w terminie 30 dni od dnia zakupu bądź sprowadzenia z zagranicy.

Zestawienie obu projektów prowadzi do prostego wniosku: już wkrótce wszystkie quady będą podlegać opodatkowaniu akcyzą. Sposób wprowadzenia tego podatku wydał się nam dość dziwny. Nic bowiem nie stało na przeszkodzie, by ustanowić go wprost w ustawie akcyzowej przez jednoznaczne włączenie quadów do definicji samochodów osobowych. Ponieważ tego nie uczyniono, nabraliśmy pewnych wątpliwości, co do intencji autorów projektu. Wątpliwości te zostały jednak rozwiane przez przedstawicieli Departamentu Podatku Akcyzowego i Ekologicznego MF, z którymi się skontaktowaliśmy. Potwierdzili oni, że celem ministerstwa jest opodatkowanie wszystkich quadów akcyzą.

Niska stawka, czyli szczęście w nieszczęściu

Na pocieszenie dodajmy, że projekt nie przewiduje żadnych zmian w wysokości stawek akcyzy. Przypomnijmy, że akcyza od samochody osobowych o pojemności silnika do 2000 cm3 wynosi 3,1%, zaś od samochodów o większej pojemności silnika - 18,6%. Rzecz jasna quady, w których pojemność silnika rzadko przekracza 700 cm3 podlegać będą opodatkowaniu według niższej stawki. Nawet to oznacza jednak wzrost ceny najtańszych quadów o przynajmniej kilkaset złotych (trzeba pamiętać, że kwota akcyzy wchodzi do podstawy opodatkowania VAT-em), a tych z górnej półki (pow. 40.000 zł) - nawet o 1.500 zł.

Przypomnijmy, że - w przypadku samochodów osobowych - opodatkowany akcyzą jest zarówno import (sprowadzenie z państwa nienależącego do UE), jak i wewnątrzwspólnotowe nabycie pojazdów (zarówno nowych, jak i używanych), które nie były wcześniej zarejestrowane w naszym kraju. Akcyzie podlega też pierwsza sprzedaż nowego pojazdu wyprodukowanego w Polsce. Zapłata akcyzy jest warunkiem zarejestrowania pojazdu.

W tej chwili trudno określić kiedy nowelizacja ustawy akcyzowej wejdzie w życie. Na razie została ona przesłana do uzgodnień międzyresortowych. Dopiero po zaakceptowaniu przez Radę Ministrów może ona trafić do Sejmu, który z kolei może nad nią pracować wiele miesięcy. Zarówno Rada Ministrów, jak i parlament mogą jeszcze zmienić zapis o opodatkowaniu quadów.

Wybór przepisów
Ustawa o podatku akcyzowym w wersji obecnie obowiązującej

Art. 100.
1. W przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
1) import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;
2) nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;
3) pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym:
a) wyprodukowanego na terytorium kraju,
b) od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2.

4. Samochody osobowe są to pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją CN 8703 przeznaczone zasadniczo do przewozu osób, inne niż objęte pozycją 8702, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, z wyłączeniem skuterów śnieżnych o kodzie CN 8703 10 11, pojazdów typu meleks o kodzie CN 8703 10 18 oraz pojazdów typu quad o kodzie CN 8703 10 18.

Projektowany przepis:

4. Samochody osobowe są to pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją CN 8703 przeznaczone zasadniczo do przewozu osób, inne niż objęte pozycją 8702, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, z wyłączeniem skuterów śnieżnych, o kodzie CN 8703 10 11, pojazdów typu meleks o kodzie CN 8703 10 18 oraz pojazdów typu quad bez względu na kod CN, które nie podlegają rejestracji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z 2008 r. Nr 100, poz. 649 oraz z 2009 r. Nr 79, poz. 663).=